Кôлько раз доставуть подарки пôдкарпатські діти на Рôздво і Новый Рôк

Прôйшли Рôздв’яні сяткы, а з нима прôйшли і подарки діточкам од – айбо туй мусиме почекати, обы помірьковати і поряховати, ба од кого? – од Миколая, Єйзушка, а ще, годно быти, ош і од Діда Мороза ци Санта-Клауса… Сяк ци иншак, айбо на Пôдкарпатю дітваки доставуть бôлше подарункôв, гикой у других реґіонах.

Первоє: не задавали сьте собі питаня, ош чому у нас Миколай ходить, як положено, надвēчôр «свого» дня, 18 децембра, а в америцьких кінах (та й од наших цімборôв, кōтрі жиють за границьов) видиме, ош їхній Санта-Клаус (котрый є нико иншакий, ги наш Сятый Миколай, лем по-голандськи) дає діточкам подарки на Рôздво? Даґде його і кличуть Father Christmas, що значить «Рôздв’яний Отēць», бо вôн приносить подарки на Рôздво, а не в Дēнь Св. Миколая.

У нас тото не так: Миколай дає подарки у «свôй» дēнь, а на Рôздво подарки розносить Єйзушко (новонародженый Ісусик).

Айбо сесе далеко не вшитко. 18 децембра руснацькі дітваки дōбрі чистять і мастять боксом свої топанки вадь чіжмы і кладуть їх за порôг хыжі (но, вадь квартиры). Туй ізясь маєме свôй пôдкарпатський сохташ: «наш» Миколай кладе подарки у топанки, а не у фусēклі, приязані до діточої постели, як на Заході (авадь приязані до оболока, як у чехôв). У нас Миколай приходить тихо уночи, коли дітвак спить, а, приміром, чеський Миколай (Mikuláš) ходить по селови уєдно з чортом: Миколай заходить до хыжі і дає подарки чесным і читавым дітьом, а чорт спершу ся лишає вонка, айбо у нього є биґарь, котрым вôн намагать ся «почастовати» нечесных дітвакôв. «Наш» Миколай тоже має биґарь диля недобрых дітвакôв, правда, їх вôн не б’є биґарьом, а дає його таким дітьом «у подарок», айбо, уповім чесно, я ниґда-шуга не чув, обы Миколай комусь дав быв биґарь замісто цукру (у нас так казали на конфети) ци даякої грачки (іграшки).

Дале дітваки чекали ще на єдно сято, коли они дôставали подарки – Рôздво. На Сятый Вēчôр, 6 януара, нашим діточкам подарки, тēпēрь уже пôд ялинку, приносить новонародженый Ісусик (у Мукачові казали «Єйзушко»). Донедавна многі родины і ялинку клали не на Новый рôк, а на 24 децембра (римо-католики і реформаты) вадь на 6 януара (ґреко-католики і православні). Дôбрі памнятам, як давно у Мукачові продавали ялинки коло вокзалу (товды щē не было ялинковых базарôв по цілому варишові), і были три піки продаж: сперед «мадярського» Рôздва (товды ялинки куповали мадяри), сперед Нового року і на «наш», вадь «руський» Сятый Вēчôр.

Так, маєме два сята з подарками. Айбо у совєцькі часи до пôдкарпатських діточок зачав приходити щē й Дід Мороз – вôн приходив до шкôл, на ранки («утрєніки») у діточих садках і на заводах. У многих родинах Дід Мороз лишив ся дотēпēрь – там дітки чекавуть на подарки 18 і 31 децембра і 6 януара.

Но, а що маєме, кідь дома єден із родительôв римо-католик вадь реформат, а другий – православный ци ґреко-католик? Товды первый, «мадярський» (вадь «словацький») Миколай приходить 5 децембра (надвēчôр Дня Сятого Миколая по новому стильови), потому, 18 децембра, приходить уже «руський» Миколай, потому йде «мадярський» Єйзушко – 24 децембра, і ужек 7 януара – «руський» Ісусик… Туй мож іще добавити, ош ім’я Миколай у нас хоснувуть майбôлше диля Сятого Миколая, а челядникови на ім’я Микола давно казали Микула, у селах коло мадярôв – Мікі (од Мікловш, Міклош), а на Верховині – просто Микола, Никола.